کنتور هوشمند آب و برق ترکیبی است از یک کنتور دیجیتال برق ، یک کنتور حجمی آب و مجموعه مدیریت مصرف. این کنتور با اندازه گیری پارامترهای برق مصرفی، مخصوصا توان اکتیو و راکتیو و با توجه به نوع الکتروپمپ، دبی لحظهای و حجم آب مصرفی را محاسبه و ثبت میکند.
این کنتور، نخستین بار، بر اساس روشی که چند محقق ایرانی برای اندازه گیری آب پمپاژ شده توسط الکتروپمپ ها اختراع کردهاند، توسط یکی از شرکتهای مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، طراحی و ساخته شده است.
اولین ویرایش تحقیقاتی کنتور هوشمند آب در سال ۱۳۸۱ طراحی و به عنوان پایلوت در چند استان کشور نصب شد. تولید صنعتی و نصب کنتور هوشمند آب و برق، از سال ۱۳۸۵ و به عنوان یکی از ۱۰ طرح تعادل بخشی سفرههای آب زیرزمینی، موضوع ماده ۱۷ قانون برنامه چهارم توسعه، آغاز شد. از سال ۱۳۸۹ و به دنبال تصویب قانون تعیین تکلیف چاههای آب فاقد پروانه، نصب کنتور هوشمند آب و برق بر روی همه چاههای کشاورزی، به هزینه مالکان چاهها اجرا میشود. مطابق قانون، باید همه چاههای کشور تا پایان برنامه پنجم توسعه به کنتور مجهز شده باشند.
کنتور هوشمند آب و برق تاکنون به صورت متمرکز یا پراکنده در همه استانهای ایران نصب شده است. بسیاری از چاههای برقدار استانهای اردبیل - خراسان شمالی، خراسان جنوبی، لرستان، بوشهر و دشتهای مشهد، مه ولات، داراب و کاشان با کنتور هوشمند آب و برق تجهیز شدهاند.
با نصب کنتور هوشمند آب و برق، صرفه جویی قابل توجهی در برداشت آب از سفرههای آب زیرزمینی و مصرف برق در پیک شبکه، مخصوصا در مناطقی که پروژه کامل انجام شده است، به وجود آمده است. کاهش افت سفرههای آب زیرزمینی در دشت اسفراین، صرفه جویی در برداشت آب از سفرههای زیرزمینی چهارمحال و بختیاری، کاهش ساعات کارکرد الکتروپمپهای خراسان رضوی و کاهش پیک شبکه در توزیع برق شهرستان شیراز، نمونههای مستند شده این صرفه جویی هستند.
پروژه نصب کنتور هوشمند آب و برق در استان خراسان شمالی، در سال 2014، جایزه پروژه ابتکاری اتحادیه جهانی آب (IWA) را در منطقه اروپا و آسیای غربی کسب نموده است